بررسی میزان بازنمایی اصول تحلیل گفتگو در منابع آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان

الف- موضوع و طرح مسئله (اهمیت موضوع و هدف): در دهه های اخیر، در حوزه های آموزش و یادگیری زبان تغییرات تدریجی و قابل توجهی رخ داده است. آموزش گفتگو یکی از مباحثی است که در دهه های اخیر توجه تحلیل گران و زبان شناسان را به خود معطوف کرده است.در این میان نیاز است تا کمک کنیم تا منابع آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان همسو با تحولات، آموزش گفتگو در دنیا، پیش رود. پژوهش حاضر در نظر دارد تا به بررسی نقاط قوت و ضعف محتوای گفتگوهای منابع آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان و تلاش برای ارائه الگوهای گفتگوی مبتنی بر واقعیت، جهت انعکاس در کتاب های آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان، بپردازد. ب- مبانی نظری شامل مرور مختصری از منابع، چارچوب نظری و پرسش ها و فرضیه ها: مبانی نظری این پژوهش با تکیه بر رویکردهای ارتباطی و نقش گفتگو در این رویکردها شکل گرفته است. و از مدل تحلیل گفتگوی کلاسی والش برای بررسی گفتگوهای موجود در منابع آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان استفاده شده است. مسئله پژوهش حاضر این است که منابع آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان تا چه حد مطابق با اصول تحلیل گفتگو و مدل والش هستند. پ- روش تحقیق شامل تعریف مفاهیم، جامعه مورد تحقیق، نمونه گیری و روش های نمونه گیری، ابزار اندازه گیری، نحوه اجرای آن، شیوه گردآوری و تجزیه و تحلیل داده ها: در این پژوهش تحلیل گفتگو، نگرشی برگرفته از جامعه شناسی است که به بررسی روابط اجتماعی- کلامی و غیرکلامی- در زندگی روزمره می پردازد. و مدل والش مدلی است که به معلم ها کمک می کند تا گفتمان خود در کلاس را ارزیابی کنند. به این مدل خود ارزیابی گفتگوی معلم می گویند. این مدل از 4 فاز تشکیل شده است که اهداف آموزش و ویژگی های مشخص گفتمان را به طور واضح توضیح داده است. این پژوهش از نوع کاربردی است و به روش توصیفی و کتابخانه ای انجام شده است. توصیف و تحلیل داده ها بر اساس نرم افزار اس. پی. اس. اس. انجام شده است و در نهایت نتایج آماری در جداول مختلف به همراه نمودار میله ای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. ت- یافته های تحقیق: این پژوهش نشان داد که گفتگوهای مجموعه کتاب های زبان فارسی در حد کمی با اصول مدل والش انطباق دارند و تمام وجه های مدل والش در کتاب زبان فارسی به میزان "کم" رعایت شده اند.گفتگوهای موجود در کتاب دوره عمومی زبان فارسی در حد بیش از "متوسط" با اصول مدل والش انطباق دارند و وجه مدیریتی والش، به میزان "زیاد" و بیشتر از وجه های دیگر در این کتاب رعایت شده است. در کتاب های فارسی بیاموزیم گفتگوها نسبتاً در حد "خیلی زیاد" با اصول مدل والش انطباق دارند و وجه مدیریتی و بافت کلاسی والش، به میزان "خیلی زیاد" و بیشتر از دو وجه دیگر در این کتاب ها رعایت شده است. ث- نتیجه گیری و پیشنهادات: براساس نتایج این پژوهش پیشنهاد می شود که مولفان کتاب های آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان به مطابقت گفتگوهایی که در این کتاب ها چاپ می شوند با اصول تحلیل گفتگو اهمیت بیشتری دهند. و انجام پژوهش هایی در رابطه با بررسی موضوع ها و بررسی روابط شرکت کنندگان در گفتگوها و مقایسه گفتگوهای کتاب های آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان با دیگر منابع آموزش زبان دوم می تواند در بهبود گفتگوهایی که درکتاب های آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان چاپ می شوند، تأثیر بسزایی داشته باشند.